Hoe kan ik beter grenzen stellen?

In mijn coachingspraktijk merk ik dat een terugkerend thema bij veel mensen is: hoe kan ik beter grenzen stellen? Veel mensen zeggen vaker ‘ja’ dan ze lief is en komen daardoor in de problemen.

Geldt dit voor jou? In dit verhaal laat ik je zien hoe het kan komen dat je moeite hebt met grenzen stellen. Daarnaast geef ik je ook 5 tips die je kunnen helpen om je grenzen beter te bewaken.

Waar heb je last van?

Als je moeite hebt met grenzen stellen, heb je geen last van het feit dat je geen grenzen stelt. Je hebt wél last van de consequenties van teveel ‘ja’ zeggen.

Je krijgt teveel werk op je bord, je kunt je beloften niet nakomen en voelt je daar schuldig over. Je bent minder vaak thuis dan je zou willen of moet in het weekend werken. Of je kunt dingen niet afmaken en gaat daardoor mensen vermijden.

Welke overtuigingen zitten erachter?

Als je moeite hebt met grenzen stellen doe je dat over het algemeen niet bewust. Het lijkt je te overkomen. Dat komt doordat je handelt vanuit overtuigingen die je drijven.

Overtuigingen die ik vaak zie tijdens coaching zijn bijvoorbeeld:

  • ‘Ik wil graag aardig gevonden worden, als ik ‘nee’ zeg, vinden mensen me niet aardig meer.’
  • ‘Ik wil niet egoïstisch zijn, als ik ‘nee’ zeg vinden anderen me waarschijnlijk een egoïst.’
  • ‘Ik ben bang voor conflicten, ik wil geen ruzie maken.’
  • ‘Ik wil andere mensen gewoon helpen, zo ben ik nu eenmaal.’
  • ”Nee’ zeggen is gewoon geen optie, dat doe je niet.’
  • ‘Als ik eenmaal ‘ja’ heb gezegd kan ik daar niet meer op terugkomen.’

Verander niet de ander, maar jezelf

Hoe kun je met die overtuigingen omgaan? Het zou uiteraard fijn zijn als niemand je meer iets zou vragen. Maar zo werkt het natuurlijk niet: mensen zullen je altijd vragen voorschotelen waar je ‘nee’ op moet zeggen. Beter grenzen stellen werkt vooral als je zélf iets verandert.

Maar verandering bij jezelf aanbrengen is ontzettend lastig. Daarom zou ik je eerder aanraden om beter met jezelf om te leren gaan.

Wil je graag aardig gevonden worden? Dat is geen probleem natuurlijk, want er zijn nooit genoeg aardige mensen.
Wil je graag behulpzaam zijn? Dat is een mooie eigenschap: daar wordt de wereld beter van.

Alleen, in alle gevallen geldt: schiet er niet in door. Doseer het.  En verdeel het wat meer waarbij je jezelf ook wat gunt. Als je te vaak behulpzaam naar anderen bent, doe je jezelf te kort. Door nee te zeggen tegen de ander, ben je behulpzaam voor jezelf.  Als je te vaak aardig bent voor anderen vraag je dan af hoe aardig je nog bent voor jezelf. Door wat minder vaak klaar te staan voor de ander wordt je aardiger voor jezelf waardoor je beter voor jezelf zorgt.

Je hoeft je overtuigingen dus niet te veranderen. Want die maken ook dat jij bent wie je bent. Maar je kunt de uitvoering van die overtuiging wel beter doseren en verdelen.

5 manieren om grenzen te stellen

Er is natuurlijk niet 1 manier om grenzen te stellen. Iedereen is anders en iedereen leeft vanuit andere overtuigingen. Toch zijn er een aantal tips waarvan ik in de praktijk merk dat ze kunnen helpen om beter te doseren.

  1. Als iemand een vraag stelt, geef dan niet meteen een antwoord. Zeg dat je er even over wil nadenken. Je zult verbaasd zijn hoeveel mensen dat geen probleem vinden. Gun jezelf tijd, zo kun je voor jezelf bepalen: ‘als ik heel eerlijk ben, wat wíl ik dan zelf het liefst?’
  2. Geef de vraag door. Zeg: ik heb er nu geen tijd voor, maar misschien kan André je helpen. Zo zeg je nee, maar help je de ander wel.
  3. Houd je antwoord bij jezelf. Zeg: ‘vervelend voor je, ik zou je graag helpen maar daar heb ik nu geen tijd of gelegenheid voor’. Zo zul je de ander nooit kwetsen en geef je wel je grens aan.
  4. Stel een tegenvraag voordat je antwoord geeft. Zeg: ‘wat is precies je vraag aan mij?’. Je zult merken: soms is er niet eens een vraag, maar willen mensen gewoon even hun verhaal kwijt. Dan kun je naar ze luisteren, maar hoef je niet hun probleem op te lossen.
  5. En tenslotte: je hoeft niet elk probleem van een ander aan te pakken. Je kunt meedenken, maar je hoeft het niet op te lossen.

Zorg goed voor jezelf

Als je beter grenzen wil stellen is het belangrijk om eerst goed voor jezelf te zorgen. Het is als in het vliegtuig: daar krijg je altijd de instructie om in geval van nood het zuurstofmasker eerst bij jezélf op te zetten, en daarna pas bij de ander. Doe je dat niet, dan is er de kans dat je de ander ook niet meer kan helpen.

Als je zelf geen grenzen stelt, loop je het risico dat je langzaam omvalt. Dan kun je ook de ander niet meer helpen.
Pas als je grenzen stelt, ben je aardig en behulpzaam voor jezelf. En dan kun je ook aardig en beter behulpzaam zijn voor de ander.

Kun je wel wat extra hulp gebruiken bij het vinden van je overtuigingen en het stellen van grenzen? Ik help je graag: neem even contact met me op, dan bespreken we hoe ik je kan helpen.